นครฉงชิ่งตั้งอยู่ในพื้นที่ที่มีภูมิอากาศแบบมรสุมเขตร้อน ถูกขนานนามให้เป็น 1 ใน 4 นครที่ร้อนที่สุดในจีน (นครฉงชิ่ง นครอู่ฮั่น นครหนานชาง และนครหนานจิง) ในช่วงเดือนมิถุนายน-สิงหาคมของทุกปี ซึ่งเป็นช่วงที่เข้าสู่ฤดูร้อนของประเทศจีน นครฉงชิ่งมีอากาศที่ร้อนอบอ้าว ทำให้ชาวฉงชิ่งเต็มใจที่จะใช้เงินเพื่อซื้อความสะดวกสบายต่าง ๆ และส่งผลให้กลุ่มธุรกิจ “เศรษฐกิจขี้เกียจ” (Lazy Economy/ 懒人经济)กลายเป็นกลุ่มธุรกิจที่ได้รับความนิยมในช่วงฤดูร้อนนี้ “เศรษฐกิจขี้เกียจ” คือ แนวคิดที่ตอบโจทย์พฤติกรรมรักความสะดวกสบายของผู้บริโภคชาวจีน “คนขี้เกียจ” (懒人) ในที่นี้ไม่ได้หมายถึง คนที่เกียจคร้าน ไม่ขยันทำมาหากิน แต่หมายถึง ผู้ที่รักความสะดวกสบายและความรวดเร็ว กลุ่มผู้บริโภคเป้าหมายของ “เศรษฐกิจขี้เกียจ” คือ มนุษย์เงินเดือนอายุระหว่าง 28-45 ปี ที่มีกำลังซื้อและมีฐานะทางการเงินระดับกลางถึงระดับสูง
ผลิตภัณฑ์กลุ่ม “เศรษฐกิจขี้เกียจ” ได้รับความนิยมในช่วงฤดูร้อนนี้
เมื่อเหล่า “คนขี้เกียจ” เพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ ขนาดตลาดของธุรกิจกลุ่ม “เศรษฐกิจขี้เกียจ” จึงขยายตัวตามเช่นกัน ตัวอย่างสินค้าและบริการในกลุ่มเศรษฐกิจขี้เกียจที่ช่วยอำนวยความสะดวกให้แก่เหล่า “คนขี้เกียจ” อาทิ (1) หุ่นยนต์กวาดพื้น (2) บริการอาหารส่งถึงบ้าน (3) บริการทำความสะอาดเครื่องปรับอากาศ (4) บริการซื้อของจากร้านค้า (5) บริการทำความสะอาดบ้าน เป็นต้น ความจริงแล้วธุรกิจเหล่านี้เกิดขึ้นมาสักระยะหนึ่งแล้ว แต่ในช่วงหลังสถานการณ์โควิด-19 คลี่คลาย เศรษฐกิจจีนฟื้นตัว ประชาชนมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น บวกกับในช่วงฤดูร้อน ผู้คนให้ความสำคัญกับการทำความสะอาดมากขึ้น ธุรกิจเหล่านี้จึงได้รับความนิยมเป็นพิเศษ
เครื่องใช้ไฟฟ้าอัจฉริยะ และสิ่งประดิษฐ์สร้างสรรค์ต่างๆ ล้วนเป็นที่นิยมของกลุ่มคนรักความสะดวกสบาย ปัจจุบันมีหุ่นยนต์ทำงานบ้านอัจฉริยะวางขายอยู่ในท้องตลาดมากกว่า 30,000 แบบ สถิติในเดือนมิถุนายน 2564 พบว่า ยอดขายเครื่องขัดพื้นและเครื่องทำความสะอาดอัลตราโซนิกสูงกว่า 40,000 เครื่องต่อวัน โดยผู้ซื้อวัยทำงานที่เกิดระหว่างปี 2533-2542 (Post-90s) มีอัตราส่วนเกินครึ่งหนึ่งของจำนวนผู้ซื้อทั้งหมด
นอกจากนี้ สิ่งประดิษฐ์ที่ช่วยบรรเทาความร้อนในฤดูร้อนยังเป็นที่นิยมอย่างมาก เช่น พัดลมขนาดเล็กสำหรับห้อยคอ ร่มสำหรับสวมบนหัวเหมือนหมวก ได้กลายเป็นสินค้าที่ได้รับความนิยมในแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซ ดังตัวอย่างสินค้าตามภาพด้านบน
สถิติการใช้คำคีย์เวิร์ดค้นหาในเว็ปไซต์ Baidu ของประชากรที่อาศัยอยู่ในนครฉงชิ่ง ระหว่างวันที่ 1 มิ.ย. – 21 ก.ค. 2564 (ข้อมูลจาก BaiduIndex) |
|||
คำคีย์เวิร์ด | ค่าเฉลี่ย
รายวัน(ครั้ง) |
ค่าเฉลี่ยเคลื่อนที่รายวัน (ครั้ง)
Daily Moving Average |
อัตราการเติบโตเมื่อเทียบกับ
ช่วงเวลาเดียวกันของปีก่อน |
1. หุ่นยนต์กวาดพื้น |
165 |
102 |
ร้อยละ 194 |
2. บริการอาหารส่งถึงบ้าน |
163 |
105 |
ร้อยละ 3 |
3. บริการทำความสะอาด
เครื่องปรับอากาศ |
173 |
112 |
ร้อยละ 14 |
4. บริการซื้อของจากร้านค้า |
14 |
10 |
ร้อยละ 30 |
5. บริการทำความสะอาดบ้าน |
26 |
16 |
ร้อยละ 76 |
ข้อมูลข้างต้นแสดงให้เห็นว่า ในช่วงต้นฤดูร้อนปี 2564 (1 มิ.ย. – 21 ก.ค. 2564) ชาวนครฉงชิ่งสนใจสินค้าและบริการในกลุ่มธุรกิจ “เศรษฐกิจขี้เกียจ” มากขึ้น
ธุรกิจแบบบริการถึงบ้านมีผู้ใช้บริการมากขึ้นหลายเท่าตัว
การถอดทำความสะอาดเครื่องปรับอากาศด้วยตัวเองสามารถช่วยให้เครื่องปรับอากาศของคุณสะอาดได้ในระดับหนึ่ง แต่เหล่า “คนขี้เกียจ” ต้องการบริการทำความสะอาดจากผู้เชี่ยวชาญ ซึ่งสามารถฆ่าเชื้อโรคต่าง ๆ ในเครื่องปรับอากาศได้ดีกว่า คุณเหลียง ชาวฉงชิ่งและเป็นผู้ใช้บริการทำความความสะอาดเครื่องปรับอากาศให้สัมภาษณ์ว่า “เครื่องปรับอากาศไม่ได้ถูกใช้งานมากว่าครึ่งปี อาจจะมีแบคทีเรียสะสมเป็นจำนวนมาก จึงจำเป็นต้องเรียกใช้บริการล้างเครื่องปรับอากาศจากผู้เชี่ยวชาญ” เธอให้ข้อมูลว่า เธอเรียกใช้บริการล้างเครื่องปรับอากาศทั้งหมด 4 เครื่องในราคา 260 หยวน เนื่องจากมีผู้รอคิวใช้บริการจำนวนมาก เธอจึงต้องรอนาน 2 วัน ถึงจะได้รับบริการ
แพลตฟอร์มผู้ให้บริการทำความสะอาดรายหนึ่งระบุว่า ในเดือนมิถุนายน มีผู้ใช้บริการทำความสะอาดและฆ่าเชื้อแบคทีเรียเครื่องใช้ในบ้านเพิ่มขึ้น 6 เท่าตัว ผู้ใช้บริการส่วนใหญ่เป็นวัยรุ่นและวัยทำงาน อาจเป็นเพราะปัจจุบันผู้บริโภคชาวจีนมีกำลังซื้อต่อหัวเพิ่มขึ้น ดังนั้นจึงเต็มใจที่จะใช้จ่ายเงินเพื่อรับบริการที่น่าพึงพอใจ
นางเฉิน ย่า ประธานสมาคมบริการทำความสะอาดนครฉงชิ่ง เปิดเผยว่า ช่วงระยะเวลานี้ มีออร์เดอร์บริการทำความสะอาดเครื่องใช้ในบ้านเพิ่มสูงขึ้น โดยเฉพาะการทำความสะอาดเครื่องปรับอากาศ เป็นอัตราส่วนกว่าร้อยละ 90 ของออร์เดอร์ทำความสะอาดเครื่องใช้ในบ้าน ซึ่งราคาค่าบริการทำความสะอาดเครื่องปรับอากาศอยู่ระหว่าง 60-80 หยวน
นอกจากนี้ บริการแม่ครัวทำอาหารที่บ้านก็เพิ่มขึ้นเช่นกัน สาเหตุหลักมาจาก เดือนนี้เป็นช่วงปิดภาคเรียนฤดูร้อน บริการแม่ครัวทำอาหารที่บ้านจึงเป็นทางเลือกของครอบครัวที่ผู้ปกครองต้องออกไปทำงาน ไม่มีเวลาทำอาหารให้บุตรหลานรับประทาน บริการทำความสะอาดบ้านและบริการอาหารส่งถึงบ้านก็ได้รับความนิยมในช่วงฤดูร้อนเช่นกัน
แพลตฟอร์ม Ziroom เป็นอีกหนึ่งตัวอย่างบริการทำความความสะอาดบ้านยุคใหม่ ที่สะดวกสบายกว่ากว่าบริการแบบเดิม Ziroom เป็นแพลตฟอร์มที่สามารถเช่าบ้าน จองคิวทำความสะอาดบ้าน จองคิวซ่อมเครื่องใช้ไฟฟ้าในบ้าน จ่ายค่าน้ำ ค่าแก๊ส และจองคิวบริการย้ายบ้าน ได้ในแอปพลิเคชันเดียว ซึ่งพนักงานทำความสะอาดบ้านจะนำอุปกรณ์ทุกอย่างไปเอง อาทิ ไม้กวาด ไม้ถูพื้น น้ำยาถูพื้น น้ำยาเช็ดกระจก น้ำยาล้างห้องน้ำ เป็นต้น บ้านของ Ziroom ใช้รหัสผ่านเพื่อล็อกประตูบ้าน ระบบจะทำการตั้งรหัสผ่านสำหรับพนักงานทำความสะอาด ดังนั้น เมื่อถึงเวลาที่พนักงานทำความสะอาดมาถึง ก็สามารถกดรหัสผ่านเข้ามาทำความสะอาดบ้านได้เลย โดยที่เจ้าของบ้านไม่จำเป็นต้องอยู่บ้าน และไม่ต้องกังวลเรื่องความปลอดภัยของทรัพย์สิน เนื่องจากเป็นพนักงานของ Ziroom ทั้งหมด และระบบจะทำการเปลี่ยนรหัสผ่านสำหรับพนักงานทำความสะอาดทุกครั้ง
โอกาสของผู้ประกอบการไทย
พฤติกรรมของผู้บริโภคมักเปลี่ยนแปลงตามสภาพภูมิอากาศ สภาพเศรษฐกิจและสังคม ในยุคที่ผู้บริโภคชาวจีนให้ความสำคัญกับคุณภาพชีวิตมากขึ้น ทำให้เหล่า “คนขี้เกียจ” มีเพิ่มมากขึ้น และคาดว่าในอนาคตจะมีเพิ่มมากขึ้นด้วยเช่นกัน กลุ่มคนเหล่านี้มีฐานะทางการเงินดี ให้ความสำคัญกับการบริการที่สะดวกสบายและน่าประทับใจ ผู้ประกอบการไทยที่ประสงค์หรือกำลังทำธุรกิจในจีนอาจพิจารณานำแนวคิด “เศรษฐกิจขี้เกียจ” ไปปรับใช้ โดยอาจสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์ที่ใช้งานง่าย ลดขั้นตอนการทำงานของเครื่องใช้ไฟฟ้า หรือคิดค้นบริการที่มอบความสะดวกสบายให้แก่ผู้ใช้บริการ เช่น บริการทำอาหารไทยที่บ้าน จัดส่งวัตถุดิบและพ่อครัว/แม่ครัวเข้าไปทำอาหารถึงในครัวของผู้เรียกใช้บริการ บริการเช่าชุดและถ่ายรูปรับปริญญาถึงบ้านแบบ One-Stop Service บริการล้างรถถึงบ้าน เพื่อตอบโจทย์พฤติกรรมรักความสะดวกสบายของผู้บริโภคชาวจีน
แหล่งข้อมูลอ้างอิง: เว็บไซต์ ChongqingNew (เข้าถึงครั้งล่าสุดเมื่อวันที่ 21 กรกฎาคม 2564)
http://cq.cqnews.net/html/2021-07/20/content_51580781.html
เว็บไซต์ Baidubaike (เข้าถึงครั้งล่าสุดเมื่อวันที่ 21 กรกฎาคม 2564)
https://baike.baidu.com/item/%E6%87%92%E4%BA%BA%E7%BB%8F%E6%B5%8E/12508866?fr=aladdin
เว็บไซต์ BaiduIndex (เข้าถึงครั้งล่าสุดเมื่อวันที่ 21 กรกฎาคม 2564)
https://index.baidu.com/v2/main/index.html#/trend/%E6%89%AB%E5%9C%B0%E6%9C%BA?words=%E6%89%AB%E5%9C%B0%E6%9C%BA,%E5%A4%96%E5%8D%96,%E7%A9%BA%E8%B0%83%E6%B8%85%E6%B4%97,%E8%B7%91%E8%85%BF%E6%9C%8D%E5%8A%A1,%E4%BF%9D%E6%B4%81%E6%9C%8D%E5%8A%A1
ภาพประกอบ: เว็บไซต์ Freepik
<a href=’https://www.freepik.com/photos/leaf’>Leaf photo created by rawpixel.com – www.freepik.com</a>
แพลตฟอร์ม Tmall และ Ziroom